Delwedd a chyflwyniad
Rôl yn y Brifysgol
- Darlithio ar y BA Datblygiad Rhyngwladol a Gwleidyddiaeth Byd-eang ac ar raglenni cysylltiedig.
- Cyd-drefnu (gyda Dr Alexander Scott) cyfres o ddarlithoedd, ffilm a gweithdai drwy’r wythnos ym mis Hydref 2017 i nodi Canmlwyddiant Chwildro Rwsia
- Curadu arddangosfa yn llyfrgell Llambed PCYDDS (Medi-Rhagfyr 2017) o bosteri Dmitri Moor a, gyda chymorth Llyfrgell Genedlaethol Cymru, arddangosfa o dudalennau blaen wedi’u harchifo o’r Cambrian Daily Leader, sy’n cynnwys newyddion o Rwsia yn 1917
- Ymchwil ar y cyd, ers mis Tachwedd 2020, gyda hanesydd Vincentaidd, Dr Adrian Fraser, i etifeddiaeth yr oes fodern planhigfa caethweision Camden Park yn St Vincent (a brynwyd yn 1821 gan Thomas Phillips, un o brif gymwynaswyr Coleg Dewi Sant, Llambed) – prosiect ymchwil sydd hefyd yn cael ei ffilmio gan Akley Olton, gwneuthurwr ffilmiau Vincentaidd
- Cyflwyniad ar y cyd, gyda Dr Alexander Scott, o’r enw Thomas Phillips Must Fall, mewn cynhadledd deuddydd, Cymru a’r Byd: Cynefin, Gwladychiaeth a Chysylltiadau Byd-eang, yn Llambed, 6-7 Mehefin 2022 (gweler Cyhoeddiadau isod).
Cefndir
Cefais fy nharo gan syniadau am gynnydd a datblygiad am y tro cyntaf yn fy arddegau pan dreuliais flwyddyn, i ffwrdd o Ysgol Dinefwr, Abertawe, yn y man a alwyd yn ‘Honduras Prydeinig’ ar y pryd. Roedd fy nhad ar secondiad gyda Gweinidogaeth Datblygu Tramor newydd Barbara Castle – ac fe astudiais i yng Ngholeg Sant Ioan, yn Ninas Belize, a redwyd gan Jeswitiaid.
Yn gadeirydd ar y Sosialwyr Ifanc yn y 1970au ac yn Swyddog Ieuenctid Cenedlaethol y Blaid Lafur yn y 1980au, cefais fy ethol yn gynullydd staff Pencadlys y Blaid Lafur 1983-1988, gan ymdrin yn uniongyrchol â’r prif gymeriadau ar Bwyllgor Gweithredol Cenedlaethol y Blaid Lafur yn y blynyddoedd cythryblus hynny.
Yn 1988, ymunais â staff VSO, gan gefnogi ymyraethau datblygu technegol, yn bennaf yn Affrica, yn recriwtio personél crefftus a chynllunio eu hyfforddiant addasu cyn ymadael, mewn cydweithrediad agos â’r Grŵp Datblygu Technoleg Canolradd (a sefydlwyd gan E F Schumacher) a’r Ganolfan Dŵr, Peirianneg a Datblygu ym Mhrifysgol Loughborough. Addysgais gyrsiau’n rheolaidd gan gynnwys Technoleg Briodol, Addasu Arfer Gwaith Technegol a Chadw’n Saff a Diogel yn Bersonol ar gyfer Gweithwyr Datblygu. Parheais yn hyfforddwr ar gyfer VSO tan 2004. Tra ‘roeddwn yn VSO, cefais y cyfle i ymgymryd ag ymchwil maes yn Kenya ar gyflenwad dŵr gwledig, economeg sector anffurfiol ac adeiladu mewn cymunedau, ac ar ddarpariaeth addysg dechnegol/alwedigaethol yn Kenya ac Uganda, Zimbabwe, Ghana a Namibia.
O 2000-2014, cyd-reolais brosiectau’r Gwasanaeth Gwirfoddol Ewropeaidd yng Nghymru ac o Gymru ac yn 2015 ymunais â staff PCYDDS yn Uwch Swyddog Prosiect ar y prosiect Cynghreiriau Gwledig a ariannwyd gan yr UE.
Diddordebau Academaidd
Modylau Lefel 4
- Datblygu Cynaliadwy mewn oes o Globaleiddio (2016-2020)
- Gweithio mewn Datblygiad: Paratoi Ymarferol (2017-2019)
- Ymyrraeth Ddyngarol (2017-2019)
- Grym ac Anghydraddoldeb (2021/2022)
Cyfrannu at:
- Moesoldeb, Moeseg a Rheswm (2021/2022)
- Y Prosiect Trefedigaethol a’r Dyniaethau (2021/22, 2022/23)
- Diwylliannau ac Athroniaethau Gwleidyddiaeth (2022/23)
Modylau Lefel 5/6
- Gwladwriaethau Ôl-drefedigol a Chymdeithas Ddinasyddol
- Gweithredaeth, Protest ac Ymgyrchu dros Gyfiawnder Byd-eang
- Twf Poblogaeth, Trefoli a Chynaliadwyedd
- Economi Gwleidyddol Rhyngwladol
- Materion Cyfredol mewn Gwleidyddiaeth Gymharol
- Tsieina yn y Byd
- Anthropoleg Economaidd a Chyn-Gymdeithasau (2022/23)
Modwl Lefel 7
Yn 2018, bues yn Diwtor Gwadd ym Mhrifysgol Abertawe ar Hawliau Dynol, Ymyrraeth Ddyngarol a Chyfiawnder Byd-eang ar y rhaglen MA Datblygu Rhyngwladol a Hawliau Dynol.
Meysydd Ymchwil
- Trosglwyddo o gynhaliaeth i economïau arian parod
- Rôl y sector anffurfiol mewn datblygu economaidd
- Llywodraeth UP yn Chile 1970–73
- Cymariaethau rhyngwladol mewn rhaglenni Gwasanaethau Dinasyddion
- Yr Iwerydd Chwyldroadol yn y 17eg ganrif–19eg ganrif gynnar
- Astudiaethau achos mewn Datblygu Anhafal a Chyfunol
Arbenigedd
- Damcaniaeth ar arfer mewn “technolegau priodol”
- Cyflenwad dŵr gwledig a’r defnydd o sgiliau a defnyddiau sydd ar gael yn lleol
- Cynnwys cymunedau mewn newid technegol
- Y Blaid Lafur a hanes undebau llafur y 1970au a 1980au
- Gwleidyddiaeth gyfoes Cymru
Cyhoeddiadau
- Culture, Cash and Housing – Community and Tradition in Low-income Building (1992). Mitchell, M a Bevan, A: VSO/IT Books, Llundain
- A Real Citizen Service for Wales (2014). Bevan, A: Sefydliad Materion Cymreig/Comisiwn Cynulliad Cymru, Caerdydd
– Mae modd lawrlwytho o’r Sefydliad Materion Cymreig
Fideos YouTube:
- Consuming the Planet (25 mun): Cyflwyniad i UM PCYDDS Wythnos Byddwch Wyrdd, Mai 2021:
- Thomas Phillips Must Fall (30 mun): Cyflwyniad gan Dr Alexander Scott ac Andy Bevan ar gymwynaswr PCYDDS, Thomas Phillips, a’i berchenogaeth o gaethweision yn St Vincent.
- Power and Inequality (5:27 mun) clip ffilm o raglen ddogfen gan Akley Olton.
Blogiau’r Sefydliad Materion Cymreig:
- Wales and Europe: What’s at stake on 23 June?
- Learning from Europe: A Real Citizen Service for Wales
- Working-class hero (Adolygiad o Nye: The Political Life of Aneurin Bevan gan Nicklaus Thomas-Symonds)
- Mind the gap: What gap? – An urban/rural dimension
- Home Rule All Round – a hundred and twenty eight years on
- A Real Citizen Service for Wales
- There’s more than one pathway to autonomy
- Wales’ oldest university – and its slavery links with St Vincent, in the Caribbean
- Review: Hugh Mulzac’s Welsh Connections